Po latach użytkowania, powłoka lakiernicza przestaje być nieskazitelna, a zaczyna ukazywać się jej zmatowienie, mikrorysy, chropowatość, osady wapienne itp.
Przyczyną takiego stanu rzeczy mogą być między innymi: zła technika mycia lub myjnie szczotkowe, zadrapania po żywopłotach, ptasie odchody, soki z drzew, a nawet ślady spowodowane przez kwaśne deszcze czy sól drogową.
Zastosowanie polerowania czyli korekty lakieru spowoduje całkowite lub częściowe usunięcie wspomnianych defektów. Zabieg ten polega na mechanicznym usunięciu zniszczonej zewnętrznej warstwy lakieru bezbarwnego, pokrytej mikrouszkodzeniami. Prawidłowo wykonana odnowa lakieru samochodowego pozwala także w pełni wydobyć głębię jego koloru i przywrócić gładkość i utracony połysk.
Zwykle lakier samochodu składa się z różnych warstw. Warstwa pierwsza to nieosłonięty metalowy panel korpusu i jest pokryty podkładem, zazwyczaj w kolorze białym, aby zapewnić bardziej efektywne przyleganie farby do powierzchni i zwiększyć jej trwałość. Następnie na wierzch nakładana jest warstwa bazowa (właściwy kolor), której całkowita grubość zależy od producenta. Następnie, w celu ochrony pigmentu kolorowego, na wierzch nakładany jest lakier bezbarwny. Zapewnia to optycznie przezroczysty uszczelniacz, który poprawia zarówno kolor, jak i połysk oraz pomaga chronić powłokę bazową przed zarysowaniem lub utlenianiem. Co ważne, lakier zawiera również elementy chroniące przed promieniowaniem UV, które mają na celu powstrzymanie blaknięcia powodowanego przez promienie słoneczne UV.
Lakiery bezbarwne mogą znacznie różnić się twardością. Zazwyczaj niemieckie lakiery są bardziej odporne na zarysowania, a lakier na włoskich markach może być znacznie bardziej miękki. Twardsze farby będą wymagały więcej wysiłku, aby usunąć defekty, bardziej miękki lakier może być zwykle trudniejszy do udoskonalenia.
Utrzymanie lakieru pojazdu w idealnym lub chociaż zadowalającym stanie, to czasochłonna i trudna praca. Ręczne usuwanie tych skaz może być niezwykle pracochłonne, a niektórych z tych wad nie można usunąć bez mechanicznej interwencji. Wśród entuzjastów oraz profesjonalistów zajmujących się pielęgnacją samochodów, niezbędną okazała się maszynowa korekta lakieru, a postęp technologiczny ułatwił osiągnięcie doskonałych wyników.
Podstawowym narzędziem przeznaczonym do maszynowej korekty lakieru (polerowania), jest mocna, ergonomiczna i wszechstronna polerka samochodowa, która wytrzyma codzienne trudy w tej pracy.
Do wyboru mamy dwie grupy urządzeń:
- polerka rotacyjna
- polerka orbitalno-rotacyjna (Dual Action)
- Rotacyjne (obrotowe): preferowane przez profesjonalnych detailerów ze względu na ich zdolność do szybkiego korygowania defektów lakieru. Głowica polerki łączy się bezpośrednio z mechanizmem napędowym, powodując obracanie się głowicy ruchem okrężnym. Powoduje to efektywne wytwarzanie ciepła, co pozwala na bardziej agresywne cięcie, jednak w przypadku niewprawnych rąk istnieje znaczne ryzyko „przepalenia” lakieru, odsłaniając podkład znajdujący się poniżej. W przypadku poważnych defektów lub odpornych na zarysowania lakierów bezbarwnych polerki rotacyjne są w stanie wyeliminować defekty szybciej i skuteczniej niż standardowa polerka Dual Action.
Prędkość w tym przypadku określana jest jako obroty na minutę i w maszynach rotacyjnych to zazwyczaj przedział od 500 do 4000 obr./min., w zależności od modelu. Tarcie wytwarzane przez maszynę rotacyjną przy niższych prędkościach możemy wykorzystać do wypolerowania niedoskonałości i uszkodzeń podpowierzchniowych lakieru. Ciepło natomiast wytwarzane przez tę samą maszynę przy wyższych obrotach, możemy wykorzystać do polerowania powierzchni lakieru czyli rozgrzania jego powierzchni do tego stopnia, aby go można było "obrobić" na wysoki połysk.
Przy niewłaściwym użyciu polerki rotacyjnej, jednak wiele rzeczy może pójść źle podczas użytkowania. Mogą na przykład pozostać ślady wirów, które są koncentrycznymi łukami lub okręgami mikrozarysowań pozostawionych przez pad. Być może używany pad lub środek chemiczny jest zbyt agresywny, a może nawet jest to tylko nieprawidłowy ruch, który detailer wykonuje podczas przesuwania maszyny po powierzchni pojazdu. Najczęstszym problemem jest przypalenie lakieru. Jest to rozgrzanie farby na tyle, że zaczyna się topić. Typowy wygląd to "zwijanie się" farby na siebie w małych obszarach, co sprawia, że lakier wygląda tak, jakby był wycierany, gdy był jeszcze mokry. Przy niewłaściwym użyciu polerki rotacyjnej można również usunąć zbyt dużo lakieru, najczęściej z krawędzi i wysokich punktów konturu malowanego panelu. Dzieje się tak zwykle, gdy np. zbyt długo pracujemy nad konturem lub krawędzią lub podczas wywierania zbyt dużego nacisku na maszynę. Dzięki tarciu generowanemu przez ciągły ruch obrotowy, farba szybko się zużywa.
Sposobem na zmniejszenie śladów zawirowań i innych niepożądanych efektów, jest żmudna nauka prawidłowego korzystania z maszyny oraz nauczenie się, jak łączyć pady i pasty, aby uzyskać błyszczącą powierzchnię lakieru z minimalnymi pozostawionymi wirami.
Prosta polerka obrotowa, jeśli używana jest prawidłowo, doskonale nadaje się do usuwania ciężkich defektów lakieru w stosunkowo szybki sposób. Sprawdza się świetnie na początku trudnych projektów korekty lakieru, natomiast kontynuację precyzyjnego już polerowania, lepiej powierzyć polerkom Dual Action.
- Dual Action „DA” (orbitalno-rotacyjna): działanie oparte jest na ruchach pada po orbitach w kształcie elipsy i niewymuszonym ruchu rotacyjnym. Głowica polerki maszynowej o podwójnym działaniu (Dual Action) obraca się koncentrycznym ruchem kołowym na wrzecionie, które z kolei obraca się w szerszym ruchu okrężnym, co ogranicza możliwość powstania hologramów. Dobrą metaforą polerki o podwójnym działaniu jest orbita Ziemi. Ziemia sama się obraca, a także krąży wokół Słońca. Ten ruch jest powodem, dla którego polerki o podwójnym działaniu są również nazywane polerkami orbitalnymi. Wynikające z tego oscylacje tworzą „chybotanie”, które zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się powierzchni, minimalizując ryzyko przypalenia lakieru. Zazwyczaj brak wytwarzania ciepła oznaczał, że są one przydatne do usuwania tylko lżejszych defektów lakieru, jednak postęp technologiczny to zmienił. W rezultacie te polerki Dual Action nowej generacji stały się bardzo popularne wśród profesjonalnych detailerów, ponieważ są łatwiejsze do kontrolowania, wytwarzają mniej wibracji, ale nadal zapewniają doskonałe wyniki. Biorąc pod uwagę odpowiednią kombinację padów i past, oraz wystarczającą ilość czasu, większość nowoczesnych DA jest w stanie usunąć wszystkie, z wyjątkiem najtrudniejszych defektów.
Dual Action idealnie sprawdzi się jako polerka do średnio i mało zniszczonych lakierów, wykończenia lakierowanej powierzchni i mechanicznego nałożenia wosku czy politury. Świetnie sprawdzają się w korektach jednoetapowych tzw. "one step". Nie uciekają spod ręki tak jak rotacja. Nie wytwarza jednak wystarczającej ilości ciepła, aby wbić się głęboko w lakier. Głębokie usuwanie zarysowań wymaga okrągłęj polerki. Obroty w maszynie oscylacyjnej to 2000-5500 obrotów mierzonych jako liczba ruchów oscylacyjnych na minutę.
Przed rozpoczęciem jakiegokolwiek polerowania należy oczyścić lakier tak, jak to tylko możliwe, w przeciwnym razie po prostu przeciągniemy brud, zarysowując przezroczystą powłokę i robiąc jeszcze więcej swirli (kolistych rysek na lakierze).
Optymalnie, auto przed polerowaniem powinno być również oczyszczone glinką która usuwa przyklejone do lakieru zanieczyszczenia, które w przeciwnym wypadku mogą wbijać się w pad polerski i obniżyć jakość uzyskanego efektu polerowania. Dobrze jest też umieścić samochód wewnątrz, z dala od słońca. Stałe warunki w pomieszczeniu (temperatura, wilgotność) są pomocne przy polerowaniu, zapewniają niezmienne właściwości pasty polerskiej. Ważne jest również oklejenie taśmą teksturowanych plastikowych listew i elementów takich jak zderzaki, otwory wentylacyjne, czy wystające uszczelki. Do oklejania można użyć maskującej taśmy malarskiej. Optymalna taśma to taka, która zostanie na miejscu nawet zahaczona przez pad polerski i równocześnie łatwa do odklejenia po ukończonej pracy.
Jeżeli jest to możliwe, przed rozpoczęciem polerowania mechanicznego najlepiej zmierzyć grubość lakieru na aucie. Można to zrobić miernikiem grubości lakieru.
Ujmując ogólnie:
- powyżej 200 µm
Tej grubości lakieru można oczekiwać na starszych modelach które były lakierowane ręcznie. Odczyt może również wskazywać na to, że badany element był ponownie lakierowany. Należy zwrócić uwagę na to że lakier nieoryginalny fabrycznie może odpowiadać inaczej na zastosowane metody polerowania od oryginalnego lakieru fabrycznego. Lakier na elemencie ponownie lakierowanym może mieć inną twardość i inaczej zachowywać się przy polerowaniu. Dlatego polerując pamiętaj o miejscach z odczytem wskazujący na grubszy lakier; -
pomiędzy 100-200 µm
Jest to normalna grubość lakieru. Odczyt w tym przedziale wskazuje na standardowy lakier i świadczy o zdrowej grubości. Nie powinno być problemów z polerowaniem mechanicznym; -
pomiędzy 80-100 µm
Dla większości samochodów z warstwą lakieru bezbarwnego taki odczyt wskazuje na dość cienki lakier. Wiele nowszych samochodów daje mniejsze odczyty, jednak takie wartości powinny podnieść ostrożność, zanim się użyje agresywnych past na cienkim lakierze, gdyż można usunąć znaczne ilości lakieru, co może skutkować przebiciem i koniecznością lakierowania. Lakier o takich odczytach wciąż może być polerowany, ale należy przywiązać większą uwagę do wyboru padów i past polerskich; -
mniej niż 80 µm
Jest to bardzo cienki lakier, szczególnie jeśli jest na nim warstwa bezbarwna. Przy wyborze środków polerskich należy stosować wielką ostrożnością. Rozważyć można użycie pasty zawierającej wypełniacze która zamaskuje defekty zamiast usuwać więcej lakieru. Tak cienki lakier może być spowodowany użyciem agresywnych środków polerskich w przeszłości.
Jedną z najważniejszych czynności podczas polerowania lakieru i wyprowadzania zarysowań powstałych na jego powierzchni, jest dobór odpowiedniej twardości padów oraz past polerskich o właściwych parametrach technicznych.
Pady, czyli po prostu gąbki polerskie, występują w różnych kolorach nie bez powodu. Zarówno pasty polerskie jak i pady dzielą się na cuttingowe (mocno ścierne), polishingowe (średnio ścierne) i nabłyszczające – czyli finishingowe. Generalnie - im twardszy pad polerski, tym większa jest jego moc ścierna. Odstępstwem od tej reguły jest siła cięcia futra polerskiego – na pozór miękkie, w rzeczywistości posiada dużą siłę cięcia i używane jest z agresywnymi produktami polerskimi. Warto tutaj nadmienić, że im twardszy pad polerski, tym gorsze wykończenie lakieru pozostawia. Agresywne tarcze polerskie doprowadzają powłokę do stanu, która wymaga dalszej pracy. Gąbki polerskie wykonane z pianki poliuretanowej to najbardziej popularny rodzaj tarcz wykorzystywanych w polerowaniu lakierów samochodowych. Pady cechują się odmienną twardością, przepustowością powietrza, trwałością, średnicą oraz kształtem. Rodzaj wykorzystanej w produkcji pianki przekłada się również na wytrzymałość pada. Co istotne, gąbki polerskie występują w dwóch wariantach: z otworem chłodzącym pośrodku gąbki i bez otworu. Gąbki z otworem są dedykowane do maszyn Dual-Action. Otwór ma na celu odprowadzanie ciepła, czyli zapobiegnięcie przegrzaniu się maszyny.
Szeroki wybór stopni twardości pozwala na użycie odpowiedniego dla naszych celów pada.
Twarde gąbki polerskie stosowane są wraz z agresywnymi produktami polerskimi. Taka kombinacja w najbardziej efektywny sposób wykorzystuje ich siłę cięcia. Współpraca ostrej pianki i ścierniwa o dużej mocy pozwala w najszybszy sposób pozbyć się głębokich zarysowań.
Gąbki polerskie o średniej twardości wykorzystywane są z uniwersalnymi pastami polerskimi. Takie połączenie gwarantuje usunięcie defektów o średniej wielkości i optymalne wykończenie lakieru. Średnio twarde gąbki polerskie używane są często z produktami wielozadaniowymi typu „One Step Polish” lub „All In One”. Tarcze uniwersalne prezentują najlepszy stosunek mocy ściernej do pozostawionego wykończenia powłoki.
Miękkie pady polerskie stosowane są do ostatecznego wydobycia połysku lakieru przy pomocy past wykończeniowych. Delikatna pianka w połączeniu z pastą finiszową usuwa hologramy pozostawiając lakier w głębokim połysku. Miękkie pady polerskie znajdują również zastosowanie podczas nakładania płynnych wosków.
Pady polerskie najczęściej oznaczone są następującymi kolorami:
Pad żółty- to gąbka polerska wyjątkowo wytrzymała, przeznaczona do past polerskich o średnim lub wysokim stopniu ścieralności. Jest to gąbka do agresywnego polerowania, usuwania głębokich rys i mocno utlenionych lakierów.
Pad niebieski - jest to gąbka do umiarkowanego polerowania. Skutecznie usuwa mniejsze rysy i niedoskonałości powłoki lakierniczej.
Pad pomarańczowy - jest to gąbka uniwersalna i wielofunkcyjna. Stworzona do lżejszych napraw powłoki lakierniczej. Skutecznie usuwa zadrapania i zarysowania, pozostawiając powierzchnię gładką i równą. Zalecana do past o dużej i średniej ścieralności.
Pad biały - gąbka polerska do lekkich napraw powłok lakierniczych. Używana do zwiększenia i wzmocnienia połysku. Skutecznie usuwa najdrobniejsze zarysowania i zadrapania pozostawiając powierzchnię gładką i równą. Zalecana do współpracy z najmniej ściernymi środkami.
Pad czarny - jest to gąbka do bardzo lekkich napraw powłok lakierniczych. Używana do zwiększenia i wzmocnienia połysku podczas końcowego wykończenia polerowanej powierzchni. Zalecana do współpracy ze środkami nabłyszczającymi oraz woskami.
Zasada użycia jest prosta. Pasta mocno ścierna + gąbka mocno ścierna, pasta polishingowa + średnia gąbka i pasta wykończeniowa + miękka gąbka.
Pasty polerskie na rynku są dostępne w różnych pojemnościach i gradacjach. Podczas pracy z tego typu pastami, należy odpowiednio zestawić je z twardością padów, jakich będziemy używać, a także z twardością lakieru i stopniem jego uszkodzenia. Lakier bowiem wymaga stosowania dopasowanych do jego twardości past, gdyż w innym wypadku polerowanie jest nie tylko nieefektywne, ale też może stanowić zagrożenie dla samego lakieru i jego nieuszkodzonych powierzchni (warto tu zwrócić uwagę na ryzyko przepolerowania rantów, albo innych wrażliwych elementów karoserii).
Pasty polerskie występują najczęściej w 3-4 odmianach. Pierwsza kategoria to pasty cuttingowe – heavy cut, czyli mocno ścierne, służące do wycinania głębokich rys. Dzięki temu sprawnie pozbędziemy się głębokich rys, swirli, zmatowień i hologramów. Dotyczy to ponad 90% aut, bo zwykle lakiery są dosyć twarde. Szczególnie lakiery metalizowane np. BMW, czy Audi, z których rysy usuwa się wolniej, niż w przypadku aut pozostałych producentów. Są jednak samochody z lakierem akrylowym, niemetalizowanym, który jest delikatniejszy. Dotyczy to przede wszystkim aut japońskich, z naciskiem na Hondę, gdzie nawet lakiery metalizowane są bardzo proste do wyprowadzenia na lustro. Jednak minusem jest to, że szybciej łapią rysy. W każdym razie gdy mamy do czynienia z takim przypadkiem, powinniśmy od razu zacząć od pasty polishingowej (fast cut), czyli średnio ściernej. Niezależnie od jakiej pasty zaczniemy, zawsze trzeba auto wypolerować raz jeszcze, używając pasty wykończeniowej, czyli inaczej finishingowej lub nabłyszczającej gdyż jest duże prawdopodobieństwo, że na aucie zostaną hologramy. Będą niewidoczne wieczorem, czy w pochmurną pogodę, ale wyraźne w pełnym słońcu.
Maszynowe polerowanie to znacznie więcej niż zniwelowanie niedoskonałości lakieru. To maszynowa korekta może dostarczyć fenomenalnej poprawy prezencji lakierów samochodowych. Poprzez trwałe usunięcie defektów lakieru zakłócającego jego prawidłową strukturę. Poprzez usunięcie rys i odkrycie jego świeżej warstwy - uzyskujemy powrót koloru, piękną jego głębę, klarowność oraz blask.
